Op 3 oktober 2010 was het CDA-congres met de stemming over het gedoogkabinet. Ik stemde voor. De reden daarvoor waren degelijk genoeg: het land moest geregeerd worden, er was geen geloofwaardig alternatief en er was wel een heftige economische crisis. Tegelijk was het, als bij zo velen, veel meer een keuze van het verstand dan van het hart. In augustus 2010, nu een jaar geleden, schreef ik een ‘Brief van een niet-prominent' (zie weblog) om mijn eigen overwegingen op een rij te zetten en zo wellicht ook anderen te helpen. Daarin beschreef ik onder meer hoe verleidelijk het was om principieel aan de kant te blijven staan, maar ik gaf mijzelf een draai om de oren: ‘soms stinken schone handen’. Ik hoopte zelfs dat deelname aan het kabinet een betere manier zou zijn om de PVV te bestrijden dan aan de kant te blijven staan: ‘Ik ben liever frontsoldaat in die strijd dan leunstoelgeneraal er buiten’.
Brave woorden. Wat heeft de soldaat er van gemaakt? Ik kan in ieder geval zeggen dat ik mij via social media als twitter, kritisch ben blijven uitlaten over in mijn ogen foute uitlatingen van de PVV. De andere kant heb ik overigens ook niet nagelaten: ze een compliment geven als dat in mijn ogen verdiend was. Het blijft echter kruimelwerk. In het licht van de gebeurtenissen in Noorwegen, en vooral Wilders’ eigen overreactie hierop, voel ik de behoefte om iets neer te zetten dat steviger is. Dat doe ik omdat ik mij wil houden aan mijn eigen voornemen en omdat ik er van overtuigd ben dat het in de kern niet gaat om de PVV zelf en zelfs niet om de persoon Wilders. Naast het feit dat ‘Noordhoek waarschuwt nog eenmaal’ niet veel indruk zal maken, is veel van waar de PVV voor staat een sterk aangezette, maar normale stroming in de Nederlandse politiek. Maxime Verhagen heeft gewoon gelijk als hij stelt dat we die niet mogen negeren. Dat betekent echter nog niet dat de waarden daaronder worden overgenomen. Op dit moment is het echter vooral de hele cultuur van de PVV waar ik moeite mee heb en die ook van mij een boos mens dreigt te maken in een boos land. Ik wil vanaf nu niet alleen afwachten. Ik kan meer doen om de belofte aan mijzelf te houden.
Het eerste wat ik dan ook heb te doen is niet meegaan in die boosheid. Hoeveel er ook fout gaat, ik moet ook geloven in wat goed gaat. Net terug van een vakantie in Groningen, heb ik echt wel wat meegekregen van de (krimp)problemen daar, maar wat een schitterende omgeving vol mooie en vaak rijke mensen. Kom op, zeg. We doen nog zoveel goed. Dus, Noordhoek ook blijven benoemen wat goed gaat. En mochten er toch dingen fout zijn, dan toch ook de humor blijven zien. Wie wil er nu zo grim en humorloos door het leven gaan als een PVV’er?
OK. Dat is één, geloven in eigen kracht en de humor koesteren.
Wat dan? Is dit niet te tam? Daarover nadenkend ben ik weer gaan doen wat ik al lange tijd vermijd: het bezoeken van reaguurdersparadijzen. En omdat deze dagen de daden van Breivik overal echoën, heb ik zowel linkse als rechtse reaguurdersparadijzen opgezocht. Wat een ontwrichtende boosheid. Het bevestigt mijn idee dat extreem rechts en extreem links veel met elkaar gemeen hebben en dat beide meer met elkaar gemeen hebben dan met het midden. En ik, mens in het midden, laat dat allemaal maar zo gebeuren. Alsof het niet uitmaakt wat daar wordt gezegd, niets meer dan een ‘noodzakelijke uitlaatklep’. Goed, ook bij mij is de kelder minder opgeruimd dan in de rest van het huis, maar dat betekent nog niet dat ik het onder water laat lopen of ratten tolereer. (Pas op Noordhoek, geen boosheid. Humor, weet je nog wel?) Ik geloof er in ieder geval niet in dat je een ‘normale’ samenleving kunt hebben als dat deel van de webwerkelijkheid laat begaan. En nee, ik heb niet veel vertrouwen in het vermogen of de wens van webredacties om in te grijpen. Oproepen om sites als deze te sluiten is onzin en betekent alleen maar een verplaatsing van het probleem. En dat wordt dus twee. Op een aantal sites heb ik opgeroepen tot andere woorden, een andere toon. Bij rechts maakte ik duidelijk dat ik niet links was en andersom. Een kwestie van even de spiegel voorhouden. Zou het hebben geholpen? Mwahh. Nee. Het maakt vooral een virtuele gaap los. Ik denk dus dat het druppels zijn die al verdampen voordat ze de gloeiende plaat bereiken. Maar daar kan ik voor dit moment mee leven. In het vervolg wil ik wat stoom en gesis zien. Hopelijk volgt daarna wat afkoeling. Wie helpt?
Nog even door. Speelt het gebeuren in Noorwegen hier een rol in? Zeker. Ik betwijfel of ik anders deze blog geschreven had. Ik heb het echter niet voor niets vooral op mijzelf betrokken. De discussie over de verantwoordelijkheid van Wilders voor het klimaat waarin Breivik zijn daad kon doen, stokt al wat. En de voorbeelden zijn er dat er ook weinig uit zo’n discussie komt. Deze week is de grote budgetdeal tot stand gekomen in het Huis van Afgevaardigden in de Verenigde Staten. Bij de stemming was ook Gabriella Giffords aanwezig. Ze werd met groot applaus en tranen ontvangen. Begrijpelijk, want nog geen zes maanden ervoor is ze door een gek met een mitrailleur in het hoofd geschoten. Het warme welkom zal ongetwijfeld oprecht zijn geweest, maar diezelfde congresmensen hebben nog steeds geen verbod in durven voeren tegen het bezit van mitrailleurs door burgers. Het incident is weer een incident gebleken. Als het om sociale kwesties gaat kan de politiek uiteindelijk niet veranderen wat mensen er samen van maken.
Dat geldt ook voor de discussie over de wijze waarop we met elkaar omgaan na de ellende in Noorwegen. Je ziet hoe het fout gaat. Cohen, Bibbi en Pechtold worden door Wilders weggevaagd in zijn overreactie, maar niemand kan hem (nog) echt raken. Hoogstens zullen de grenzen tussen degenen die het wel of niet met Wilders eens zijn nog scherper worden getrokken. Rutte houdt zich sssssssstil. Dat loopt een keer met een knal af. Maar ook mijn eigen partij liet tot deze week niet van zich horen. Inhoudelijk kon ik het helemaal eens zijn met de reactie van Sybrand van Haersma Buma. Hij riep op tot eenheid en gaf zowel de oppositie als Wilders een tik op de neus. Als gezegd wordt dat hij het zo enkel uit tactische overwegingen opschrijft, dan kennen ze deze fractievoorzitter niet. Binnen de Nederlandse verhoudingen wordt echter de high road al snel een side road als er geen harder verhaal achter zit. Op zich begrijp ik dat wel. Het langst zittende Kamerlid – Haagse Wilders – speelt het spel prima en houdt zich goed aan de afspraken. Maar net zoals hij de vrijheid claimt om buiten het regeerakkoord harde woorden te zeggen, heeft het CDA de vrijheid en plicht om voelbaar te maken dat we voor een andere samenleving staan. Ik wil mijn partij zien knokken op de randen van het regeerakkoord en alle spreekplaatsen in het land. Als ik dan mijn eigen dingen doe en anderen het hunne en Kamer en Kabinet dat weten te verwoorden, dan wordt het samen wat.
Op de dag dat ik deze blog wil afronden, zie ik een tweet langskomen over de financiering van een cursus karate voor Marokkaanse probleemjongeren door de gemeente Gouda. Karate? Een zucht rolt van mijn kruin naar mijn tenen. Hoe presteert deze gemeente het om zo onhandig te zijn? Eerst nog over de waarde van zo’n cursus zelf. Het is inderdaad zeer wel denkbaar dat een dergelijke cursus een positieve invloed heeft op de meeste (!) deelnemers. Er lopen talloos van dit soort traject en het lijkt er op dat ze over het algemeen effectiever zijn dan andersoortige training, om de eenvoudige reden dat het dichter bij de belangstelling van de doelgroep ligt. Het aantal films dat dit soort projecten bejubelt is heel groot en er zijn er die er een Oscar voor hebben gekregen. Menig boksschool in New York en andere wereldsteden wordt om die reden overeind gehouden. Zelf heb ik recent een school voor breakdancing in Nicaragua gesteund. De organisatoren wisten zeer aannemelijk te maken dat de gangs daar op zo’n manier tot een niet geweldvolle manier van competitie kunnen worden verleid. Maar hoe denkt de gemeente dat het overkomt? De reacties zijn dan ook voorspelbaar (en niet alleen van ene Wilders): wat gaan ze doen met die kennis, mag ik nu voortaan een karakteklap verwachten? Als ik zo’n cursus wil moet ik er voor betalen, waarom dat tuig niet? Etc. Heel voor de hand liggend en met meer dan een kern van waarheid. Dan kan je nog wel een keer uitleggen dat het zo niet werkt of is bedoeld, maar dat is natuurlijk zoiets als het stoppen van een kurk in je kont in de hoop dat je niet meer hoeft te .. (ik test mijn gevoel voor humor. Nog even oefenen). Hopeloos wordt je van zo’n stad.
Ik heb mezelf vandaag wel aan mijn eigen boodschap proberen te houden. Om er een ander beeld tegenover te zetten, heb ik daarom mijn gedicht 'Gouda is meer dan kaas en krantenkoppen' (zie poëzie) nog eens rondgemaild en heb ik alle kritische tweets proberen te beantwoorden. Hoe dat buiten de vakantieperiode moet weet ik niet. Nog een reden om de gemeente vriendelijk doch dringend te verzoeken gewoon een tijdje even niets meer te doen wat het beeld van Gouda onderuit haalt. Daar is het een veel te mooie stad voor.
Peter Noordhoek
