De Algemene Politieke Beschouwingen (APB) komen er aan. Het is een van de weinige gelegenheden in ons parlementaire bestel waarin partijen de gelegenheid hebben, al is het maar een paar minuten, om ongestoord hun visie op ons land neer te zetten – en wat hebben we daar een behoefte aan. Dit keer heb ik een voorstel: laat de fractievoorzitters spreken alsof ze niet alleen de fractievoorzitters zijn van een Nederlandse partij, maar alsof ze de vertegenwoordiger zijn – wellicht zelfs de leidende figuur – van een partij op Europees niveau. Als Nederlanders voeren we een soort assertief verdedigende strategie, maar die levert te weinig op. Het wordt tijd ons eigen geluid te laten horen op het niveau dat er toe doet.
Voor dat het voorstel wordt besproken eerst dit: deze korte blog omvat de kern van een mijmering in mijn allereerste video polblog op You Tube. Europa, Nederland en de politieke beschouwingen. Iets in mij wil dat de link het niet doet, maar voor het geval dat het toch te zien is; laat graag weten wat jullie er van vinden. Verder: deze blog haakt in op mijn blog van 2 weken geleden. In verkorte vorm is deze blog verschenen als opiniestuk in het Financieel Dagblad van zaterdag 13 augustus jl.. Dank voor alle fijne reacties!
Terug naar de kop van deze blog. Het voorstel is dat elke fractievoorzitter zo spreekt dat hij of zij beseft dat ze niet alleen fractievoorzitter van een partij zijn uit een middelgroot land, maar spreekt alsof hij of zij de leider is van de gelijkgezinde partij in het Europees Parlement. Als dat niet helemaal past moet er maar om gevochten worden. Dat betekent dat Cohen en Roemer elk het geluid van de socialistische partij mogen proberen te vertegenwoordigen. VVD en D66 mogen zichzelf neerzetten alsof zij bepalen wat het liberale geluid is in Europa. De PVV mag laten horen hoe zij hun hard afwijzende geluid verwoorden, tenslotte vertegenwoordigen zij ook een stroming binnen de EU. Het CDA heeft het relatief het makkelijkste: de lijnen met de Europese Volkspartij (EVP) zijn zo kort en direct dat de partij zich, als het wil, kan omdopen tot EVP.nl. De kleinere partijen moeten, zeker als ze een Europa afwijzend standpunt hebben, vooral benadrukken hoe Nederlands ze zijn. Dat is ook een rol.
Waarom spreken als de vertegenwoordiger van een Europese partij? Om boven onszelf uit te komen. Om te oefenen in leiderschap. De manier waarop we nu over Europa spreken is ontkennend of sterft in schoonheid. Hoe goed doordacht de analyses in de media en op straat ook zijn – we zijn allemaal experts geworden – ze komen overwegend neer op redeneringen waarom Euro en Europese Unie onmogelijk of ongewenst zijn. Vrijdag 19 aug. stond in het NRC een van de beste analyses, een voorpremière op het boek van Jaap van Duijn, de vooruitziende auteur van het ‘Het einde van de groei’. Maar of die analyses nu kloppen of niet: de realiteit is anders. Terwijl wij nog discussiëren over de vraag welke wissels er moeten worden omgezet, dendert de Europese trein steeds sneller door. Hoezeer ook de commentaren gelijk hebben die zeggen dat de wijze waarop Europa nu tot een integratie komt niet deugt, het gebeurt wel. Zelf hoop ik dat er een Europa uitkomt dat er uiteindelijk zo sterk uitkomt dat we de ‘concurrentie van de continenten’ aankunnen, zeker weten doe ik het ook niet. De kans dat we verder naar beneden rommelen is zeker zo groot. Maar hoe dan ook, de trein richting integratie gaat verder en wij zijn met te weinig aan boord, laat staan dat we in de machinekamer staan.
Het wordt tijd voor de duidelijkheid van het debat. De kans bestaat dat hiermee de algemene politieke beschouwingen een platform voor de PVV worden, maar daar zijn de andere partijen zelf bij. Sommige partijen in het midden – het CDA is volgens de peilingen nu de 6e partij van het land, PvdA de 4e – hebben nog maar weinig te verliezen. Laat dus maar zien. Met welke boodschap worden de collega’s in het Europees Parlement op pad gestuurd? Wat wordt de partijpolitieke opstelling als het om de Europese regering gaat? Als we de euro en unie wille laten overleven, hoe doen we dat zonder ons over te leveren aan staten met minder discipline? Hoe gaat de besluitvorming verlopen? Als we euro en unie niet willen laten overleven, hoe zien de partijen dat gebeuren zonder schade? Gaan we Van Rompuy steunen of hem voor de voeten lopen? Kortom; zeg niet alleen waar je tegen bent, maar ook waar je voor bent en laat de politieke kleur er maar doorheen komen. Welke partij kan de Europese arena het beste aan?
Peter Noordhoek
